Werk je met AI? Dan ben je als advocaat al klaar voor de toekomst 

De juridische praktijk verandert. Technologie maakt haar intrede in ons vakgebied en artificiële intelligentie (AI) speelt daarin een steeds grotere rol. Toch blijkt uit recente inventarisaties, zoals tijdens de jaarvergadering van de Orde van Advocaten Noord-Holland, dat slechts een klein deel van de Nederlandse advocaten AI daadwerkelijk inzet in de praktijk. 

Waarom zou dat zo zijn? En nog belangrijker: wat mis je als je het niet doet? 

AI is geen hype – het is een hulpmiddel 

AI is géén vervanger van de advocaat. Het is een assistent, een ondersteuner, een versneller. Denk aan: 

• het structureren van complexe dossiers 

• het automatisch samenvatten van jurisprudentie 

• het voorbereiden van concept-teksten of memo’s 

• het doorzoeken van kennisbanken met slimme prompts 

AI kan het juridische denkwerk niet overnemen – maar het kan wel tijd vrijmaken voor wat écht telt: jouw expertise. 

Praktijkvoorbeeld: AI in mijn werk 

In mijn eigen praktijk werk ik vrijwel dagelijks met AI. Niet alleen als gadget, maar als structureel hulpmiddel in mijn werkwijze. Zo heb ik verschillende custom GPT's gemaakt en gebruik ik deze voor het berekenen van de transitievergoeding, analyse van uitspraken en artikelen en als PA bij het plannen van afspraken, opstellen van emails en andere correspondentie. Uiteraard compliant aan AI en AVG wet- en regelgeving.

Na het volgen van opleidingen en het uitvoeren van risicoanalyses heb ik processen vastgelegd waarmee ik veilig, effectief en compliant werk met AI. 

Mijn uitgangspunt? Technologie mag ondersteunen, maar nooit domineren. 

De grootste uitdagingen voor de advocatuur 

Tijdens de jaarvergadering van de orde werd dit nog eens bevestigd door AI-specialist Jeroen Zweers. Uit zijn presentatie bleek onder andere: 

• Slechts 4% van alle Nederlandse uitspraken wordt gepubliceerd 

• Slechts 2 à 3% van de advocaten werkt dagelijks met AI 

• Grote kantoren lopen voorop, maar de rest van de sector blijft achter 

Daarnaast zijn er reële risico’s: 

• Hallucinaties: AI verzint soms bronnen of uitspraken 

• Vooringenomenheid: modellen kunnen bias bevatten 

• Privacy en IP-kwesties bij het gebruik van cloud-gebaseerde tools 

Daarom is het cruciaal om niet zomaar “iets met AI” te doen, maar bewust en onderbouwd te werken. 

3 tips om verantwoord met AI aan de slag te gaan als advocaat 

1. Begin klein, maar begin wél 

Gebruik AI voor eenvoudige taken: samenvattingen, tekstsuggesties of brainstorms. Kies tools die lokaal draaien of veilig met je data omgaan. 

2. Documenteer je werkwijze 

Leg vast wanneer en hoe je AI gebruikt. Dit helpt bij transparantie richting cliënten én bij interne kwaliteitsbewaking. 

3. Blijf eigenaar van de juridische interpretatie 

Laat AI je werk niet overnemen, maar gebruik het als verlengstuk van je eigen analyse. Jíj blijft degene die de verantwoordelijkheid draagt. 

Conclusie: wie werkt met AI, werkt toekomstgericht 

AI is geen bedreiging voor het juridische beroep, maar een kans. Een manier om als advocaat relevant, efficiënt en mensgericht te blijven in een snel veranderende samenleving. 

Voor mij is het een vanzelfsprekend onderdeel geworden van mijn praktijk. En ik geloof dat wie AI nu al weet te integreren, niet alleen vooroploopt – maar ook bijdraagt aan een veerkrachtige, innovatieve en ethisch verantwoorde toekomst van de advocatuur. Wil je als collega-advocaat sparren over Legal AI? Ik sta klaar.